Video Elmalılı Hamdi Yazır

Muhammed Hamdi yazır, 1878 yılında Antalya-Elmalı’da dünyaya gelir. Babası elmalı şeriyye mahkemesinde başkatip olarak görev yapan Numan efendi, annesi elmalı ulemasından mehmet efendinin kızı Fatıma hanımdır. Hamdi efendi, ilim tahsiline ilk olarak babasında başlar. Elmalı’da ilk ve orta öğreniminin yanı sıra hafızlığını ikmal eder, Arapça ve farsça öğrenir. Muhammed Hamdi’nin başarısı ve üstün kapasitesini fark eden ailesi, ilim tahsil etmeye yüksek seviyede devam etmesi için onu dayısıyla beraber istanbul’a gönderir. Hamdi efendi istanbul’da Ayasofya medresesi’nde öğrenim görür ve oradan icazet alır. Tahsiline devam ettiği sırada Arif ve sami efendinin hat derslerine devam ederek bu alanda da icazet sahibi olur. 1905’de Bayezid Dersiâm’ı olan Hamdi efendi hemen ardından Mekteb-i Nüvvâb’ı birincilikle bitirerek başkadılık ünvanı alır. Arapça ve farsça’nın yanı sıra Fransızca’yı da öğrenir. Hadis, fıkıh, tefsir gibi ilimlerle beraber kelam, felsefe, matematik, edebiyat, musiki, tasavvuf gibi alanlarda kendisini yetiştirir. Hamdi Efendi, 1918’de, Şeyhülislâmlığa bağlı olarak bir ilim akademisi durumunda olan ve üyeleri arasında Bediüazzaman Said Nursî ile Mehmed Akif’in de yer aldığı Dârül Hikmeti’l­ İslâmiyye âzâlığına tayin edilir. Bir yıl sonra bu müessesenin başkanlığına yükseltilir. Osmanlı döneminde mebusluk ve farklı devlet görevlerinde bulunan Hamdi yazır, birinci türkiye büyük millet meclisi açıldığında Antalya mebusu seçilir. Soyadı kanununun ardından babasının köyü olan “yazır” ismini aldıysa da daha çok doğduğu yere nisbetle Elmalılı olarak tanınır.

*
Tbmm kararı ile diyanet işleri bakanlığı Hamdi efendi’ye “kuranı kerimin Türkçe tercümesi ve tefsirini yazma görevini verir. sorumluluğu çok büyük olan bu görevi ilk başta kabul etmeyen Hamdi yazır, toplumun ihtiyacını görerek ve düşünerek vazifeyi kabul eder. “Hak Dini Kur’an Dili” adlı tefsiri yazmaya 1926 yılında başlar ve on iki sene süren çalışmaları 1938’de tamamlanır. Halkın anlayabileceği bir dil kullanarak yazmış olduğu bu tefsir kitabı 6433 sayfadan oluşan 9 ciltlik bir seri halinde yayınlanır ve diyanet işleri tarafından on bin nüsha olarak basılır. Eserine başlarken yazmış olduğu dua onun hassasiyetini ve edebi kişiliğini gözler önüne serer. Aynı zamanda Beyanü-l Hak ve Sebilürreşad gibi dergilerde de ilmi makaleleri yayınlanır. Eserleri arasında Fransızcadan tercüme ettiği bir felsefe kitabı da bulunmaktadır.
Elmalılı Hamdi efendi, Osmanlı devletinin son ve en sıkıntılı demlerinde yetişip cumhuriyetin ilk ve en sancılı yıllarını idrak eden mütefekkir bir alimdir. Müslümanların avrupadaki ilmi gelişmelerden istifade ederken kendi inançlarını koruyarak yol almaları gerektiğini savunan Hamdi efendi, yaşam tarzı olarak Avrupalılaşmanın benimsenmesine şiddetle karşı çıkmıştır. Ona göre batının değerlerini değil ilmini almamız gerekmektedir. Bu yüzden pozitif ilimlerin önüne dini endişelerle engeller koyulmasına karşı çıkmıştır. ve ona göre insanlar ancak İslami esaslara bağlı bir hayatı yaşayarak mutlu olabilirler. Elmalılı Hamdi yazır, ilim, sanat ve siyaset alanlarında azimle çalışan çok yönlü bir müslüman alim olarak yakın tarihimizde yaşamış mümtaz şahsiyetlerden biridir. 27 mayıs 1942’de kalp rahatsızlığı sebebiyle vefat etmiş ve Sahray-ı Cedid kabristanına defnedilmiştir.